Whooooom. Bumbumbumbum whoooooommmmmm. Bumbumbum... We zitten in een theatervoorstelling. Die duurt drie uur en we vervelen ons geen minuut. Nog geen seconde. We zitten er dan ook midden in. Whoooommmmm. Bumbumbum. Mijn moeder Aly, Hedda, Quirijn en ik zijn onderweg naar Botopasi. Een dorpje in het binnenland van Suriname, zo'n tweehonderd kilometer van de oceaan en midden in het oerwoud.
Quirijn krijgt een opleiding Bootsman |
EINDE WEG
Vanochtend vertrokken we met een huurauto van Richi, deze keer een Toyota Camry uit 1994 - maar voor u afhaakt vanwege weer een autoverhaal; tot zo ver de huurauto's van Richi- uit Domburg en reden honderdvijftig kilometer over een nieuw aangelegde weg door het oerwoud naar Atjoni. Vroeger hobbelde je in vijf uur over een onverharde weg en in het regenseizoen zelfs uren langer omdat de 4x4 dan regelmatig vastzat, sinds een jaar of vijf zoef je in tweeënhalf uur over spiegelglad asfalt landinwaarts.
Op de kaart is Atjoni een flinke jongen, voor zover dorpen jongens kunnen zijn, maar in de
Boven op de hellingbaan staan busjes, auto's en vrachtwagens. Onderaan liggen Korjalen klaar (daarover straks meer) voor vervolgtransport over water. Verder is er een tankstation, drie eethuisjes en vier Chinese winkels. That's it. Vanaf hier gaan geen wegen verder het oerwoud in, alle verdere transport gaat per korjaal. Een bijzonder belangrijk vervoermiddel dus, tijd daarom om hem eens aan jullie voor te stellen.
DE KORJAAL
Dat zijn houten boten, gemaakt van een uitgeholde en daarna uitgebrande boomstam, vervolgens voorzien van spanten, waaraan houten planken vastgemaakt die het vrijboord vormen en afgezet met een potdeksel rondom die de constructie extra stijfheid en botsweerstand meegeeft. Extreme lengte-breedte verhouding. Ik schat ca 10 meter bij ca 0.75 meter. ... Ja, je leest een blog van zeilers, dus dan krijg je dit soort uiteenzettingen en termen...
Achterop de korjaal monteert men een buitenboordmotor die, zo durf ik op basis van mijn beperkte veldonderzoek te stellen, voor 90% uit 2 takt Yamaha's bestaat. Als ik mijn veldonderzoek wat verder uitvent dan durf ik mij ook nog te wagen aan de uitspraak dat je tot een jaar of vijf geleden helemaal het bootsmannetje was met een 40pk achter je korjaal, maar dat je tegenwoordig 60pk achter je boomstam moet hangen om nog tot de coolen gerekend te worden. En dat doet onze bootsman! Whoooommmmmm. Bumbumbumbumbumbumbumbum.... Whooooom..
ONTSPANNEN
STROOMVERSNELLING
omstandigheden vaker voor, dus er is vast een goed uitgesleten pad langs de rivieroever waar we langs kunnen lopen, misschien ligt er verderop, na de watervallen, zelfs wel een andere korjaal die ons verder vaart. Tuurlijk. Logisch.
SCHOUWSPEL
rivieroever is hier vrij ondoordringbaar met mangrovebossen. Whooom, whom, whooooom. Met korte gasstoten houdt hij de korjaal op zijn plek in de snelstromende rivier. Loerend naar een goede aanlegplek. Whom, whooooom, Bumbumbumbum.... Op nog geen tien centimeter naast ons zie ik scherpe rotspunten, op de loer om ons te grijpen. Bumbumbumbum... Ik tuur ook naar de walkant op zoek naar een plekje waar ik durf uit te stappen. Volgens mij moet daar, naast die grote palmboom... Ja, daar zie ik een kleine opening. Niet veel, maar misschien net genoeg als bootsman zijn korjaal met vol geweld het oerwoud in rauwst? Vandaar die 60pk natuurlijk. Whom, Whom, whooooom, whohooooooooommmmmmm...... Bootsman heeft kennelijk hetzelfde gaatje in het oerwoud gezien en na een paar korte stoten opent hij de gashandel en stuurt volle bak op de wallenkant af... Daar gaan we dan. Nog dertig meter tot de landing. Ik zet me schrap voor het geweld dat komt als we zo de buschbusch injakkeren. Twintig meter. Mijn voeten klem onder de zitbank voor mij, mijn handen stevig om de leuning. Tien meter. Ik span mijn lichaam aan en knijp mijn ogen toe tot twee kleine spleetjes. Vijf meter. Ik sluit mijn ogen.
WATERSPEKTAKEL
WHOOOOOOOOOOOOOOOMMMMM..... Met enorm geweld knalt bootsman de volle pk's uit de kreunende Yamaha. Gelijkertijd volgt een scherpe helling naar stuurboord en hangen wij schuin in de boot. Gaat de korjaal ten onder in een inferno van spattend water en beukende rotsblokken?! Ik open mijn ogen en zie dat bootsman de weg volledig kwijt is. Hij stuurt de korjaal weg van de veilige boslandingsplaats en die gek vaart volgas op de rotsblokken af. Een woedende watermassa kolkt dreigend voor de boeg en zal onze trotse korjaal binnen enkele seconden tot brandhout promoveren. Ik knijp mijn ogen nog dichter en omklem de bankleuning nog strakker. Dan komt de klap. BOEM, WOESSHHH, KRRRR... DOENK, WOESSSHHHHHHHH...... Water gutst over mijn arm, mijn broek, in mijn slippers. Dan nog een vreselijke bonk, klap en stoot en dan is het stil... Muisstil... We zijn zojuist gecrasht...???
PLAN
Het leek zo'n mooi plan. Botopasi is een inheems dorp, langs de Boven-Suriname rivier. Vijftien jaar geleden was er een Nederlandse vrouw die een jaartje een resort runde ergens langs de Boven-Surinamerivier. Ze werd verliefd op een van de bootsmannen die met zijn korjaal regelmatig gasten en/of post naar het resort bracht en na verloop van tijd ook met zijn korjaal naar het resort kwam als hij geen post of gasten had. De liefde bleek wederzijds. Deze bootsman woonde in Botopasi en daar was de Nederlandse vrouw een bezienswaardigheid. De Kapitein van Botopasi (zo heet de hoofdman van een inheems dorp) wilde ook graag een klein resort bij zijn dorp zodat de bewoners konden profiteren van wat kleinschalig toerisme. Het duo kreeg een stukje oerwoud aan de overzijde van de rivier toegewezen, regelde de financiën, kapte oerwoud weg en bouwde een prachtig resort met een hoofdwoning en een aantal kleine traditionele hutjes waar gasten konden slapen. Daar zouden Aly, Hedda, Qurijn en een aantal dagen verblijven en van daaruit ook een aantal inheemse dorpen bezoeken... Een weg van Atjoni naar Botopasi is er niet, hoewel daar wel al jaren over wordt gepraat zoals dat in Suriname met veel dingen gaat... En dus is het enige vervoer per Korjaal. Onze korjaal die dus zojuist... Nu ja, u heeft het gelezen...
HELP!
De stilte... Wat is er gebeurt? Ik moet iets doen... Ik open voorzichtig mijn ogen en voor me zie ik een rivier zo vlak vals een kabbelende Linge op een zomernamiddag in Acquoy. Hoe kan dat? Waar zijn de rotsen, de stroomversnelling, het kolkende water? De voorkant van de korjaal lijkt zelfs nog in takt, maar de bootsman? Die is ongetwijfeld...
COOL
van de prachtige tocht die we zojuist achter de rug hebben en van het uitzicht op de stromende rivier, waar regelmatig korjalen voorbij varen onderweg van ergens langs de rivier naar ergens langs de rivier. We raden hotel Botoasi graag aan. Zie www.botopasi.com
'onze' Korjaal in Botopasi. |
Het huisje van oma en Quirijn |
lunchtafel met uitzicht |
Uitzicht vanuit ons huisje... hier willen we best een tijd blijven. |
NATUUR
beest in boom |
AFRIKAANSE DORPEN
'ik forgoop kasoline' |
Een erg bijzondere en indrukwekkende ervaring. Het is fantastisch om te horen en leren hoe alles dat in de natuur beschikbaar is, wordt gebruikt en toegepast in het dagelijks leven. Ieder onderdeel van een vrucht wordt gebruikt.
De sap om te drinken (al dan niet alcoholisch door gisting), medicijnen van te maken, de schil wordt verwerkt in eten, een deel als kom, een ander deel als lepel en de steel... Etcetera.
We leren over de rituelen en de wijze waarop kwade geesten buiten het dorp en de huizen worden gehouden. Op zich natuurlijk erg lastig om kwade geesten buiten te houden, want geesten kunnen immers vrij en onzichtbaar ronddwalen. Maar het is uitermate handig dat geesten niet kunnen bukken. Oh, wist u dat nog niet? Nou, zo is het dus. Dat biedt mogelijkheden! Je maakt je voordeur erg laag. Bingo, kwade geesten blijven buiten. Aan de ingang van het dorp hang je palmbladeren waar je zelf onderdoor kunt lopen, maar... Inderdaad, bingo, de geesten niet. Handige jongens, die Marrons.
onze gids legt uit dat kwade geesten niet onder de toegangsboog door kunnen lopen. |
Vriendelijk ook. Overal worden we vriendelijk begroet en groeten we terug. Vrijwel zonder uitzondering vinden de vrouwen dat Quirijn maar bij hen moet blijven. Zo'n schatje.
Tegelijk met ons bezoekt een schoolklas het kleine museum. |
Kookplaats |
ONBEKENDE GROENTEN
In hotel Botopasi wordt gekookt met lokale producten en zo leren we veel (voor ons) nieuwe groenten kennen, zoals tayerblad, amsoi en bitawiri. Verder ervaren we ook hier het leven met beperkte middelen, zoals de schaarste van ernergie en water, zoals wij dat aan boord dan Antares natuurlijk ook gewend zijn. Zo is er alleen koud water en is er alleen 's avonds 19-23 uur stroom, als de dieselgenerator draait.
DAGJE LANGER
We hebben het kortom, erg naar onze zin in hotel Botopasi en leren ontzettend veel over het leven in de oerwouden van de Boven-Suriname rivier. In Pikin Slee bezoeken we het Saamaka Marron museum, waar we uitleg krijgen over de geschiedenis en gebruiken van de Marrons. Ze hebben ook een informatieve website saamaka museum. Iedere ochtend bezoeken we een van de dorpen in de buurt, in de middag genieten we van de rust en het mooie uitzicht vanuit de logde, lezen boeken uit de logde bibliotheek. Het bevalt ons zo goed dat we een dag extra blijven.
Na drie nachten vertrekken we weer met een korjaal terug naar Atjoni. Wederom een geweldige tocht, nu stroomafwaarts.
Bij een lokale houtkunstenaar kopen we hardhout voor onze boot. |
middagdutje in hangmat |
TERUG
Tragisch is dat niet alleen de bomen onder water kwamen te staan, maar ook diverse inheemse dorpen. De bewoners van die dorpen werden ondergebracht in dorpen elders, maar in plaats van de buurtschappen waarin zij woonden, waarbij families gegroepeerd bij elkaar wonen, werden zij nu ondergebracht in nieuwbouw langs rechte straten. Velen konden maar moeilijk wennen en dat kunnen wij ons goed voortellen, nu we beide woonvormen hebben gezien.
AFRONDEND
schaafijs in de cultuurtuin Paramaribo |
Onze ervaringen hierboven zijn alweer van ruim een week geleden. Oh ja, en we bezochten die zondag ook nog een plantenmarkt in de Cultuurtuin van Paramaribo, de Chinese en Javaanse markt, het Onafhankelijkheidsplein waar iedere week stoere mannen strijden om de trofee 'welke vogel floot het beste' - ook een heel verhaal, Surinaamse mannen en vogeltjes, maar daarvoor verwijs ik graag naar de website van Ron en Joce van De Verleiding, Ron heeft het daar allemaal mooi uitgelegd. Onderstaand drie foto's van de vogelcontest.
En verder deden we die week... ach, het is gewoon te veel om op te noemen.
Aly is al weer een kleine week in Nederland en wij maakten deze week een volgende uitstap, naar de uiterste noordoosthoek van Suriname, waar we zelfs even over de landrand kukelden en prompt met onze snuffert in het buurland belandden. Maar daarover... volgende keer meer!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.